English
SON MƏQALƏLƏR
İmam Əhməd (Allah ona rəhm etsin) buyurur: “Kim hədisin şərhini bilməsə, onu anlamasa və bu hökm şəriətdə varid olunsa, bu hədisə iman gətirib təslim olması vacibdir. Misal olaraq “Sadiqul-Məsduq” (doğru olan və doğruluğu təsdiq edilən Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm), qədər haqqında rəvayət olunan və (Qiyamət günü) Allahı görməyə aid olan hədislər kimi. Bu hədisləri eşidənin qulağına bu sözlər təəccüblü gəlsə belə, onun boynuna düşən buna iman gətirmək, bundan bir hərf olsa belə inkar etməmək ona vacibdir”
İmam Əhməd (Allah ona rəhm etsin) "Usulus-Sunnə" kitbında buyurur: Quran Allahın Kəlamıdır və məxluq deyil
Uca Allah buyurur: “Uğrumuzda cihad edənləri mütləq Öz yolumuza yönəldəcəyik. Şübhəsiz ki, Allah xeyirxah əməl sahiblərilədir” (əl-Ənkəbut, 69).
1. Elmin və təqvanın olmaması
Ömər ibn Abdul-Aziz (Allah ona rəhm etsin) belə demişdir: “Allaha elmsiz şəkildə ibadət edən, xeyirdən çox zərər verir”. (İmam Əhməd “Zuhd” 365. İsnadı səhihdir).
İbn əl-Qeyyim (Allah ona rəhm etsin) özünün məşhur beytində əzəmətli kəlmələrdemişdir: “Cahillik – müalicəsi iki şeydə olan ölümcül xəstəlikdir;
1.Quran və Sünnə,
2.Həkim olan hikmətli alim”. (Şərh Usulus-Sələsə, 18).
Ömər ibn Abdul-Aziz (Allah ona rəhm etsin) belə demişdir: “Allaha elmsiz şəkildə ibadət edən, xeyirdən çox zərər verir”. (İmam Əhməd “Zuhd” 365. İsnadı səhihdir).
İbn əl-Qeyyim (Allah ona rəhm etsin) özünün məşhur beytində əzəmətli kəlmələrdemişdir: “Cahillik – müalicəsi iki şeydə olan ölümcül xəstəlikdir;
1.Quran və Sünnə,
2.Həkim olan hikmətli alim”. (Şərh Usulus-Sələsə, 18).
Son zamanlar çoxdan yaşanmış xüsusilə silsiləli təkfir fitnəsi yenidən oyanmışdır. Silsiləli təkfir – bir cahilin hər hansı bir müsəlmanı öz cəhaləti, Quran və Sünnəni özünün başa düşməsinə əsaslanaraq təkfir etməsi, sonra isə müsəlmanları imtahana çəkərək soruşmasıdır: “Sən filankəsi belə belə dediyinə və ya bele-belə etdiyinə görə kafir sayırsanmı?” Əgər sual verilən şəxs “Xeyr” desə və ya tərəddüd etsə, bu müsəlman da həmin cahilə görə kafir olur. Bu silsilə də sonsuza qədər davam edir.
Hüccət nədir?
Hüccət - bilmədən günah edən insana bu əməlin haram olması haqqında dəlillərin çatdırılması (izah edilməsi) və bu şəxsin həmin dəlilləri başa düşməsidir.
Hüccət - bilmədən günah edən insana bu əməlin haram olması haqqında dəlillərin çatdırılması (izah edilməsi) və bu şəxsin həmin dəlilləri başa düşməsidir.
Ənəs ibn Məlik (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki, Allah Elçisi (salləllahu aleyhi və səlləm) belə buyurdu: “Həqiqətən, Allah hər bir bidət sahibindən tövbəni uzaqlaşdırmışdır”. (ət-Tabərani “Mucəmul-Əvsat” 4202, 4260). Digər rəvayətdə deyilir: “Allah hər bir bidət sahibi ilə tövbə arasında pərdə qoyub”. (əl-Beyhəqi “Şuabul-İman” 6846, 9010, 9011. əl-Albani “Silsilətul-Əhədisis-Sahiha”da (1620) səhih olduğunu bildirmişdir).
Uca Allah buyurur: "Ey iman gətirənlər! Allaha, Peyğəmbərə və özünüzdən olan ixtiyar sahiblərinə itaət edin! Əgər bir iş barəsində mübahisə etsəniz, Allaha və Qiyamət gününə inanırsınızsa, onu Allaha və Peyğəmbərə həvalə edin! Bu daha xeyirli və nəticə etibarilə daha yaxşıdır". (ən-Nisə, 59).
Şeyx Saleh əl-Fövzən (Allah onu qorusun) belə buyurur: "Biz demirik ki, rəhbərlər məsumdur! Onlarda xətanın olmadığını, zülm baş vermədiyini demirik. Biz demirik ki, xalqın haqqı yoxdur. Əksinə deyirik ki, xalqın haqqı var, rəhbərlər də məsum deyillər, onlarda baş verən baş verir. Lakin bunun dərmanı mitinqlərdə, hərc-mərclikdə, xaraba qoymaqda, ictimai yerləri yandırmaqda deyil. Problemin həlli bunda deyil. Problem Uca Allahın zikr etdiyi ilə həll olunur: "Onlara əmin-amanlıq və ya qorxu xəbəri gəldikdə, onu yayarlar.
Aləmlərin Rəbbi olan Allaha həmd olsun! Allahın qulu və Elçisi Peyğəmbərimiz Muhəmmədə Allahın salavatı və salamı olsun! Sonra isə:
Allahın endirdiyi ilə hökm verməmək barəsində Uca Allah: “Allahın endirdiyi ilə hökm etməyənlər əlbəttə kafirlərdir” (əl-Maidə, 44) ayəsində buyurduğu halda, alimlər bu ayədə qeyd edilən küfrün “kufrun dunə kufr", yəni insanı İslamdan çıxarmayan küfr olduğunu deyirlər.
Allahın hökmü ilə hökm verməmək həm böyük küfr, həm də kiçik küfr ola bilər. Sadəcə bəzi insanlar əl-Maidə surəsinin 44-cü ayəsini yanlış anlayaraq, Allahın hökmü ilə hökm verməyənlərin mütləq olaraq kafir olduğunu düşünürlər.
Allahın hökmü ilə hökm verməmək həm böyük küfr, həm də kiçik küfr ola bilər. Sadəcə bəzi insanlar əl-Maidə surəsinin 44-cü ayəsini yanlış anlayaraq, Allahın hökmü ilə hökm verməyənlərin mütləq olaraq kafir olduğunu düşünürlər.
Əgər müəyyən bir yerdə batil fikir yayılbsa və filankəsin adını çəkməyə ehtiyac yoxdursa, yalnız bu fikirdən çəkindirirsən. Əgər həmin yerdə həmin batil fikir müəllifinin dəvətçilərindən və onu dəstəkləyənlərdən varsa, o adamın adını çəkirsən. Bu daha tutarlı olur və insanlar söhbətin konkret olaraq kimdən və nədən getdiyini başa düşürlər. Demək ki, "filankəsləri kim idi tanıyan", "onun heç bir kitabı burada tədris edilmir", nəyə görə onun haqqında danışılır" və s. bu da görsədir ki, belə şübhələr yayanlar, bu etirazı edənlər özləri onu müdafiə edənlərdir.
Allaha həmd olsun! Allahın Elçisinə, ailəsinə, onun səhabələrinə və onlara tabe olanlara Allahın salavatı və salamı olsun!
Bundan sonra...
Bundan sonra...
Cahillik Əhli Sünənin alimlərinin əksəriyyətinə (cumhura) görə üzrlüdür. Şeyx İbn əl-Useymin (Allah ona rəhm etsin) buyurur: “Cahilliyin üzürlü olması Quran və Sünnədən götürülmüşdür. Bir nəfər dəlil gətirə bilməz ki, insan cahilliyinə görə üzürlü deyildir. Çünki, Uca Allah buyurur: “Biz müjdə verən və qorxudan elçilər göndərdik ki, insanların elçilərdən sonra Allaha qarşı bir bəhanəsi olmasın”. (ən-Nisa, 165). Əgər cahillik üzr olmasaydı, Rəsulların göndərilməsində heç bir fayda olmazdı.
“Rəhmli və mərhəmətli Allahın adı ilə! Allahın salamı və salavatı Peyğəmbərimiz Muhəmmədə, onun ailəsinə və səhabələrinə olsun.
Hafiz İbn Rəcəb (Allah ona rəhm etsin) deyir: “Zəruri olaraq bilinir ki, Peyğəmbər (salləllahu aleyhi va səlləm) İslama daxil olmaq onun yanına gələnlərdən yalnız iki şəhadət kəliməsini qəbul edərdi və onun qanı bununla qorunulmuş olardı və onu müsəlman edərdi. Peyğəmbər (salləllahu aleyhi va səlləm) Usamə ibn Zeydin qılıncını üzərinə qaldırdıqda “lə iləhə illəllah” deyən kəsi öldürməsini inkar etmişdi və çox şiddətlə qınamışdı. Peyğəmbər (salləllahu aleyhi va səlləm) müsəlman olmağı istəyərək yanına gələnlərə namaz və zəkata riayət etməyi şərt qoşmazdı.
Uca Allah firqələrə bölünməyi qadağan edərək buyurur: "Hamınız Allahın ipindən möhkəm yapışın və parçalanmayın!" (Ali İmran, 103). "(Allah tərəfindən) açıq-aydın dəlillər gəldikdən sonra, bir-birindən ayrılan və ixtilaf törədən şəxslər kimi olmayın!
Sələf sözünün mənası "əvvəl gələnlər" deməkdir. Belə ki, bir şəxsdən əvvəl gələn onun üçün "sələf" sayılır. Dində "sələfi saleh" (yəni, əməli saleh əcdadlarımız) dedikdə, Peyğəmbərimizin (salləllahu aleyhi və səlləm) vəsf etdiyi üç ən xeyirli nəsil nəzərdə tutulur: Peyğəmbəri (salləllahu aleyhi və səlləm) görmüş səhabələr (Allah onlardan razı olsun), onlardan sonra gələnlər (tabiinlər) və onlardan (tabiinlərdən) sonra gələnlər. (Bax: İbn Mənzur: "Lisənu-l-Arab", 6/330; İmam əs-Səffari: "Ləvamir əl-Ənvar əl-Bəhiyə", 1/20).